خواص درمانی و طرز پخت و طریقه مصرف گوشت گراز حلال حرام مکروه است در سایت علم سرا
همانطور که می دانید گراز یا خوک وحشی اورآسیا نوعی خوک است که اجداد بیشتر خوکهای اهلی هست. این حیوان وحشی بومی بیشتر مناطق شمالی و مرکزی اروپا، نواحی مدیترانهای (از جمله کوههای اطلس در شمال آفریقا) و بیشتر مناطق آسیایی است.بر اثر شکار بی رویه نسل این حیوان در شمال آفریقا و برخی نقاط اروپا منقرض شدهاست. گراز توسط انسان به نقاط دیگر دنیا از جمله بخشهای از ایالات متحده و کشور آرژانتین و نیز استرالیا برده شده است. گراز دارای ناخنهای درازی است که در صورت مواجهه با خطر ناخن میکشد و گاز می گیرد. در این مطلب از سایت جسارت در مورد گوشت گراز صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.♥
برای قرن ها گوشت گراز به عنوان یک غذای لاکچری توسط اشراف اروپا مصرف میشده است. امروزه هم بسیاری از سرآشپز ها و مردمی که به دنبال یک طعم خاص و متفاوت هستند از این گوشت استفاده میکنند. گوشت گراز چه طعمی دارد؟ گوشت گراز طعمی بسیار قوی و پیچیده دارد (که شاید بتوان آن را به مزه مغزیجات تشبیه کرد!) و اصلا قابل مقایسه با طعم دیگر انواع گوشت ها نیست. توجه داشته باشید که منظور از طعم و عطر قوی، بد بو و یا بد مزه نیست. بطور مثال میتوان گفت که گوشت خوک نسبت به گوشت گراز عطر و طعم سبک تری دارد. از لحاظ شکل ظاهری نیز گوشت گراز کمی تیره تر از سایر گوشت ها میباشد. از دیگر ویژگی های گوشت گراز این است که مستعد رشد میکروب ها و بیماری ها نیست و گوشت سالمی بشمار میرود.
بدن گراز بسیار متراکم است، سر بزرگ و پاها نسبتاً کوتاه است. خز او از موهای زبر و ضخیم و بلندی است که در پشت سر و گردن تا شانه و تا وسط بدن بلندتر است. رنگ آن از خاکستری تیره تا سیاه و قهوهای متغیر است. اما در نواحی مختلف تنوع رنگی زیادی مشاهده میشود بهطوریکه گرازهای مایل به سفید در آسیای میانه دیده شدهاند. گرازها در بچگی روشنتر همراه با خطوط قهوهای هستند اما با بالا رفتن سن این خطها کمرنگ تر شده و در بزرگسالی خاکستری یا قهوهای تیره میشوند. گرازهای نر بزرگسال از ۱۰۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر طول دارند و ارتفاعشان از شانه تا زمین به ۹۰ سانتیمتر میرسد. میانگین وزنشان بین ۶۰ تا ۷۰ کیلوگرم میباشد. با وجود این، تفاوت وزن در میان گرازها زیاد است گزارشهایی از شکار گراز به وزن ۱۵۰ کیلوگرم و حتی گزارشی از یک نمونه فرانسوی در سال ۱۹۹۹ به وزن ۲۲۷ کیلوگرم نیز شدهاست. گرازهای کوههای کارپات به وزن ۲۰۰ کیلوگرم ثبت شدهاند و این در حالی است که گرازهای روسی و رومانیایی میتوانند به وزن ۳۰۰ کیلوگرم نیز برسند. بچه گراز برفی در هانوور، آلمان دندانهای آنها میتواند برای دفاع و جنگیدن و حفر زمین به کار آید. عاجهای یک نر بزرگسال حدوداً ۲۰ سانتیمتر میشود که به ندرت بیش از ۱۰ سانتیمتر آن بیرون از دهان میآید. اما در مواردی استثنایی طول عاج به ۳۰ سانتیمتر نیز رسیدهاست که در بیرون از دهان به شکل خمیده و به طرف بالا آمدهاست. در جنس ماده دندانها کوتاهتر است و بهطور استثنایی در مادههای مسن به صورت خم شده درآمدهاند. حساسیت بویایی گراز ۲۰۰۰ برابر انسان است
تفاوت اصلی گراز و خوک به تغذیه و میزان فعالیت آن ها مرتبط است. خوک ها معمولا در مزارع پرورش داده شده و تغذیه یکسانی دارند و به همین دلیل گوشت آن ها طعم و عطر سبک تری دارد اما گراز تغذیه متنوع تری داشته و همچنین از لحاظ فیزیکی هم فعالیت بیشتری دارد که همین امر باعث تفاوت نسبت ماهیچه/چربی در گوشت آن میشود. گراز ها برعکس خوک ها در یک محوطه محدود نگهداری نمیشوند و بصورت وحشی و آزادانه در طبیعت رشد و تولید مثل میکنند. گرازها تقریباً هر چیزی را که قابل خوردن باشد میخورند در صورتی که خوک ها تنوع غذایی کمتری دارند و بیشتر گیاه خوار هستند. از دیگر تفاوت های گوشت گراز با خوک این است که گراز های وحشی بصورت طبیعی رشد میکنند و از هورمون ها و مواد شیمیایی ، در امان هستند. خیلی ها فکر میکنند که گوشت خوک و گراز خیلی شبیه یکدیگر است اما گوشت گراز تیره و قرمز است و چربی و کلسترول بسیار کمی دارد. افرادی که میخواهند رژیم غذایی سالم تری داشته و در عین حال طعم خوب را قربانی نکنند، میتوانند گوشت گراز را جایگزین گوشت خوک و گاو کنند. گوشت گراز پروتئین زیادی دارد و سرشار از چربی های غیر اشباع و روی (زینک) میباشد. از دیگر مواد غذایی و مواد معدنی ارزشمند گوشت گراز میتوان به مقادیر زیاد آهن، نیاسین، سلنیوم، تیامین و ویتامین ب۶ اشاره کرد. سدیم (نمک) موجود در گوشت گراز نیز بسیار اندک است.
گرازها تقریباً هر چیزی را که قابل خوردن باشد میخورند و از نظر تنوع غذایی با انسان رقابت میکنند. غذاهای گیاهی مانند ریشه و ساقه و برگ و دانههای مختلف و غلات و حبوبات و میوهجات و غذاهای حیوانی چون انواع بیمهرگان همچون حشرات و لارو آنها، کرم خاکی، حلزون، و مهرهدارانی چون ماهی، جوندگان، قورباغهها و مارمولکها و لاشه حیوانات بزرگ. یک گراز ۵۰ کیلویی به حدود چهار تا چهار هزار و پانصد کیلوکالری انرژی در روز نیاز دارد و بیشتر منابع غذایی خود را با کندن زمین پیدا میکند. آنها در این جستجوها قسمتهای زیرخاکی گیاهان و حیوانات نقبزن را پیدا میکنند. سرخسها، علف فر و ریشه و پیاز علفها از غذاهای گیاهی مورد علاقه گرازها در اروپای غربی هستند اما مهمترین منبع غذایی آنها در تقریباً تمام نقاط میوه درختان بلوط و راش است که کربوهیدرات کافی برای بافت چربی آنها را فراهم میکند. آنها در هنگام کمبود غذا به کشتزارها سر میزنند و پوست درختان و قارچها را هم میخورند. گرازها گاهی حیوانات کوچک مثل بچه گوزن را هم شکار میکنند و از جوجه و تخم پرندگان هم تغذیه میکنند. گرازهای دلتای ولگا و رودخانهها و دریاچههای قزاقستان بهطور مرتب به صید ماهیهایی چون کپور و کُلمه میپردازند. شکار جوجههای حواصیل و قرهقاز، صدفهای دوکپهای و موشها و موسکراتهای به دامافتاده نیز در دلتای ولگا دیده شدهاست. دستکم یک گزارش از شکار ماکاک رادیاتا توسط گراز در جنوب هند نیز در دست است.
در تحقیقات علمی مشخص شده است که گوشت گراز خواص بسیار زیادی برای قلب دارد چراکه حاوی مقادیر بسیار زیادی امگا۳ میباشد. گفته میشود گوشت گراز میتواند جایگزین خوبی برای روغن ماهی باشد.
گرازهای نر معمولاً در گروههای ۲۰ عددی زندگی میکنند اما گروه هائی بالای ۵۰ گراز نیز دیده شدهاست. مادهها نیز معمولاً در گروههای ۳ الی ۴ عددی همراه با فرزندانشان هستند. نرها در این گروهها نیستند و فقط ۲ یا ۳ بار در سال و مواقع جفتگیری پیدایشان میشود. گرازهای نر چون بدنشان بافت چربی ندارد که گرمشان کند زمین را با عاجهایشان میکنند و در آن میخوابند. اما بچهها چون قدرت حفر زمین را ندارند در کنار هم جمع میشوند. در صورتی که به آنها حمله شود یا احساس خطر کنند میتوانند به خوبی از خود دفاع کنند. نرها با حرکت سر خود از پایین به سمت بالا و با استفاده از دندانهای تیز خود زخمهای بدی به دشمن وارد میکنند و مادهها که دندانهای بزرگ ندارند با دهان بزرگ خود گاز میگیرند. البته این حملات معمولاً برای انسان کشنده نیست اما انسان را بسیار بد زخمی میکند. گرازها لانه خود را در کنار آب میسازند و در طول روز در لانه میمانند اما هنگام بارندگی و وقوع سیلاب گرازها لانه را ترک میکنند.
خوک وحشی یا گراز ، در ایران بیشتر در مناطق جنگلی و بیشهها و نواحی سبز در گیلان و مازندران و گرگان و خراسان و آذربایجان ، کردستان ، کرمانشاه ، همدان ، لرستان ، خوزستان و سیستان و بلوچستان دیده شده است. گرازها گاهی حیوانات کوچک مثل بچه گوزن را هم شکار میکنند و از جوجه و تخم پرندگان هم تغذیه میکنند. گرازهای دلتای ولگا و رودخانهها و دریاچههای قزاقستان بهطور مرتب به صید ماهیهایی چون کپور و کُلمه میپردازند.
در مناطق سردسیر گرازها در اواسط زمستان جفتگیری میکنند اما در مناطق گرمسیری زودتر از آن این کار را میکنند. در طول مدت جفتگیری چند نر و چند ماده با هم میگردند(۳ الی ۵ عدد) در طول دوره جفتگیری گرازها به نسبت قبل بسیار کمتر غذا میخورند و بیشتر آب مینوشند. قبل از زایمان ماده از چوب خشک و علوفه برای خود لانه میسازد. دوران حاملگی این حیوان ۴ ماه میباشد که در پایان این دوران ۸ الی ۱۲ بچه به دنیا میآورد. بچهها در نوع ماده در ۱۸ ماهگی و در نوع نر کمی زودتر آماده جفتگیری میشوند.
کرم تریشین یک کرم لولهای شکل است که از طریق مصرف گوشت خوک ،گراز میتواند به سایرین منتقل شود. معمولاً لارو کرم تریشین در داخل بافت عضلانی حیواناتی چون خوک ، گراز و موش وجود دارد. پستاندارانی همچون گربه، سگ، روباه، خوک و گراز نیز معمولاً پس از خوردن گوشت موش یا سایر حیوانات آلوده، به این بیماری مبتلا میشوند. انسان هم ممکن است با مصرف گوشت خوک یا گراز به این بیماری دچار شود. در کشورهای اسلامی که از گوشت خوک استفاده نمیکنند شیوع این بیماری نادر است اما در اروپا و آمریکای جنوبی، شیوع این بیماری تا حدود ۱۲ درصد جمعیت انسانی است. زیرا پختن کامل گوشت یا انجماد گوشت به خوبی صورت نمیگیرد. گراز ها به دلیل همه چیز خواری که در طبیعت وحشی انجام می دهند بیشترین میزان آلودگی به انگل تریشین را دارند ( حتی بیشتر از خوک) و به همین دلیل مصرف گوشت گراز ممنوع بوده و توصیه نمی شود.
گراز یکی از مهمترین منابع غذایی ببر در مناطقیست که هر دوی این حیوانات در آن حاضرند. ببرها معمولاً دستههای گراز را تعقیب کرده و یکی از اعضای مریض یا ضعیف را شکار میکنند. ببرها گراز را در مسافتهای طولانیتری نسبت به دیگر طعمههای خود تعقیب میکنند، اما معمولاً از درگیری با گرازهای نر بالغ میپرهیزند. در موارد بسیاری گرازها برای دفاع از خود زخمهایی به ببرها وارد کردهاند که منجر به مرگ آنها شدهاست.
خوک یکی از حیواناتی است که طبیعی دانان آنرا جزء دسته ضخیم جلدان می دانند و « گراز یا خوک وحشی» و اسب آبی را از این فامیل می شمارند . خوردن گوشت خوک ضررهای بسیار دارد و با این حال به علت طعم ظاهری آن مورد استفاده قرار گرفته در صورتی که خداوند خوردن خوک را به قوم یهود نهی و بر مسلمانان حرام نموده است. انواع غذاها را که برای جسم و روح انسان مفید بوده و ذائقهی او را نیز ارضاء کرده حلال شمرده است، و از طرفی انسان را از خوردن غذاهای مضر و پلید نهی میکند. ممنوعیت از غذاهای غیربهداشتی و تنفرآمیز یکی از خدمات ادیان الهی به بشریت است، زیرا در شرایطی که میکروب کشف نشده بود و اثرات غذاهای پلید در بوجود آوردن بیماریها روشن نبود، آنها را ممنوع اعلام کرده و این خدمت بزرگی در جهت سلامتی انسانها میباشد یکی از حیوانهایی که مصرف گوشت آن در فهرست غذاهای حرام قرار گرفته است گوشت خوک و گراز میباشد که در قرآن از آن به «لحم خنزیر» یاد شده است.
در ایران گراز بیشتر در باتلاقها دیده میشود و تقریباً هر جا باتلاقی وجود داشته باشد زیستگاه گراز است. همچنین در بوتهزارهای جنوب شرق ایران و به ویژه در جنگلهای بلوط کوههای البرز و زاگرس. هرچند گرازها گاهی در تابستان به مناطق مرطوب مرتفع میروند اما بیشتر در ارتفاعات پائین دیده میشوند. در اکثر مناطق گرازها در مناطقی که پوشش گیاهی متراکم باشد پیدا میشوند اما در جنوب ایران مثل دشت ارژن در دشتهای نسبتاً باز و در حال چریدن بین درختان پسته وحشی دیده میشوند. گراز با نرخ باروری بالایی که دارد طعمه فراوانی برای گوشتخواران بزرگ ایران به ویژه پلنگ است. در گذشته گراز طعمه مورد علاقه شیر ایرانی و ببر مازندران هم بود. گرازها همچنین با از بین بردن درختان در محدودههای کوچکی در جنگل به گونههای دیگر حیوانات هم سود میرسانند. در زمستان آنها برای یافتن ریشهها تونل میکنند و با از بین بردن پوشش یخ و برف زمین برای حیوانات دیگری مثل قرقاول و گوزن هم غذا فراهم میکنند. در کوههای البرز گاهی قرقاولها را در حال چریدن در کنار گرازها میتوان دید. هرچند گرازها مقدار زیادی از بذر درختان بلوط و مازو را میخورند اما تعداد متعادل آنها در عمل به حفاظت از جنگل منجر میشود. چون برای خوردن ریشه گیاهان خاک سطح جنگل را زیر و رو کرده و به این ترتیب مواد گیاهی در خاک ادغام شده. لارو حشرات مضر برای درختان بیرون آمده و توسط حیوانات دیگر خورده میشوند یا از سرما میمیرند. حرام بودن گوشت گراز در دین اسلام موجب شده تا شکار گراز در ایران نادر باشد. این جانور به علت از بین رفتن صیادان و دشمنان طبیعیاش مانند پلنگ و خرس، در بیشتر مناطق ایران تبدیل به یک آفت شدهاست و برعکس اکثر گونههای ایرانی جمعیتش در حال افزایش است.
حکمت تحریم گوشت خوک و گراز را میتوان پیشگیری از زیان مرتبط بر گوشت خوک شمرد ولی این ضررهای بهداشتی فقط میتواند به عنوان فلسفه و حکمت این حکم مطرح شود ـ نه علت انحصاری آن ـ و هنوز باید منتظر کشفیات جدید علمی در این باره باشیم. پس حرامها و حلالهای خداوند دارای مصلحتها و حکمتهایی است که با پیشرفت علوم بدانها بیشتر پی میبریم. به عبارت دیگر قرآن به برخی نکات اشاره میکند که علوم پزشکی و عقل آدمیان درصدر اسلام آنها را کشف نکرده بود که نمونهی آن همین تحریم گوشت خوک و گراز است که برخی از مضرات و حکمتهای آن اشاره شد.