التهاب لثه
التهاب لثه
التهاب لثه چیست
علائم التهاب لثه
دلایل التهاب لثه
بهداشت ضعیف دهان و دندان شامل عادات ناصحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می‌باشد. ذرات باقیمانده‌ی غذا می‌توانند باعث پوسیدگی و التهاب در نواحی که به آنها بی‌توجهی شده گردند. با گذر زمان این نواحی می‌توانند باعث بیماریهای لثه شوند.بیماری لثه شایع‌ترین دلیل التهاب لثه است. اولین علامت آن ممکن است بصورت لثههای قرمز و متورم باشد که گهگاهی دچار خونریزی می‌شوند. با پیشرفت بیماری، ممکن است به دلیل ورم لثه دندانها لق شوند.آبسه دندان یک دلیل بسیار شایع برای ورم موضعی لثه است. این وضعیت نشان دهنده‌ی عفونت در داخل و اطراف دندان است. آبسه دندان اغلب به دلیل عدم درمان پوسیدگی رخ می‌دهد که باعث پخش باکتری‌ها در سرتاسر دندان و عفونی شدن آن می‌گردد. نشانه‌های آن شامل درد، قرمزی، ورم لثه، ورم فک، ورم صورت، مزه‌ی شور در دهان و حساسیت دندان می‌باشند.این وضعیت زمانی رخ می دهد که بدن میزان مواد مغذی ضروری را جذب نمی‌کند. کمبود ویتامین ث، ریبوفلاوین و اسید فولیک ممکن است منجر به مشکلات لثه شود. مصرف غذاهای سرشار ار این مواد مغذی بسیار مهم است.التهاب لثه در دوران بارداری بسیار شایع است. این مشکل به دلیل تغییرات هورمونی در بدن رخ می‌دهد. در این دوران جریان خون به بافت لثه افزایش یافته و در نتیجه لثه‌ها حساس‌تر و متورم می‌گردند. تغییرات هورمونی مانع واکنش طبیعی بدن به باکتری‌های شده و بنابراین تجمع پلاک آسان‌تر می‌شود.درد و ورم لثه‌ها در حین دندان در آوردن در میان نوزادان بسیار شایع است. در طول این دوره کودکان دچار درد و بدخلقی می‌شوند. این علائم به مدت ۳ تا ۵ روز باقی می‌مانند و سپس با بیرون آمدن دندان از پوست از بین می‌روند.تبخال‌های داخل دهان بصورت تاول‌هایی هستند که بر روی لثه‌ها، کام دهان، زبان، گونه‌ها و مرز لب شکل می‌گیرند. این تبخال ناشی از عفونت‌های ویروس هرپس سیمپلکس است. با مصرف مکمل‌های ویتامین ب می‌توان از این مشکل جلوگیری کرد.التهاب لثه می‌تواند یکی از اولین علائم سرطان خون باشد. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های سرطان خون به لثه نفوذ پیدا می‌کنند. سرطان خون توانایی بدن برای مبارزه با عفونت را کاهش داده و در نتیجه التهاب لثه شدید می‌شود.سیگار کشیدن سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند و در نتیجه مبارزه با عفونت‌های لثه سخت‌تر می‌شود. احتمال ابتلا به عفونت لثه در یک فرد سیگاری دو برابر است. بهبود لثه‌ها با سیگار کشیدن بطور منظم به تاخیر می‌افتد.
علل التهاب لثه
از علل اصلی آن وجود پلاک روی دندانها ( حاوی ذرات غذائی ، میکروب ها و مخاط ) است .تغذیه نامناسب ، خصوصاً کمبود ویتامین ها که باعث بیماریهائی مثل اسکوربوت یا پلاگر می شوند . بیماریهای خونی مثل سرطان خون ، واکنش های نامطلوب داروئی مثل واکنش به داروهائی مثل فنی توئین و باربیتال و در معرض سرب و بیسموت قرار گرفتن از دیگر علل آن است.آسیب یا تروما به لثه ها به هر علتی ، مثل مسواک زدن شدید یا آب کشیدن شدید می تواند باعث ژنژیویت شود . دیابت کنترل نشده ، تغذیه نامناسب ، عفونت ها ، حاملگی و بهداشت نامناسب دهان و دندان از عوامل افزاینده خطر ژنژیویت هستند .بسیاری از افراد نیز در دوران بلوغ یا اوائل بزرگسالی به علت تغییرات هورمونی دچار ژنژیویت می شوند ، که ممکن است دائمی شده یا دچار عودهای مکرر شود . این بستگی به وضعیت سلامت و بهداشت دندانها و لثه شما دارد .
درمان التهاب لثه
هدف اصلی کاهش التهاب لثه هاست . دندانها به صورت دقیق توسط دندانپزشک یا عوامل دخیل در بهداشت دهان و دندان پاک و تمیز می شود . دندانهای خود را خوب مسواک بزنید . روزانه با مسواک نرم پلاک های چسبیده را از دندان بزدائید . احتمال آسیب با مسواک نرم کمتر است .روزانه حداقل یک بار از نخ دندانهای موم دار یا بدون موم استفاده کنید. از خمیردندان فلوئوردار استفاده کنید و مراجعات منظم به دندانپزشک داشته باشید. در موارد خاص دندانپزشک با روشهای جراحی بافت ملتهب لثه را خارج می کند .آنتی بیوتیک در موارد عفونی و دهان شویه فلوئوردار نیز از موارد درمانی هستند در صورتی که کمبود ویتامین عامل آن باشد باید جبران شود . رژیم غذائی خاصی توصیه نمی شود .ازمصرف شیرینی و نوشیدنیهای شیرین خودداری کنید . شکر باعث تولید اسید در دهان و تخریب مینای دندان می شود . دندانهائی را که ردیف نیستند با مراجعه به پزشک ترمیم کنید و ابزار و وسایل ارتودنسی یا دندانپزشکی را بردارید . البته این با مشورت دندانپزشک باید صورت پذیرد .برداشتن پلاک از لثه ملتهب ممکن است راحت نباشد ، خونریزی و حساسیت لثه ها در عرض ۱ تا ۲ هفته بعد از شستشوی حرفه ای و مراقبت بهداشتی دقیق باید کاهش یابد . آب نمک گرم یا شستشوی با آنتی باکتریال ها تورم آن را کم می کند . از عوارض آن می توان عود ژنژیویت ، پریودونتیت ، عفونت یا آبسه لثه ها یا استخوانهای فک باشد . ژنژیویت حاد و زخم دهنده از عوارض بسیار نادر آن است .
درمان التهاب لثه با عصب کشی
عصب‌کشی در صورتی که ورم لثه به دلیل التهاب باشد، انجام می‌شود. با وجود برخی نگرانی‌ها، درمان عصب‌کشی دردناک نیست و درمان به موقع می‌تواند باعث حفظ دندانی شود که در غیر این صورت باید بطور کامل کشیده می‌شد. دندانپزشک درمان التهاب لثه با عصب کشی را با استفاده از بی‌حسی موضعی شروع می‌کند. سپس یک سوراخ در دندان ایجاد می‌شود که امکان دسترسی به مغز عفونی و بافت پوسیده‌ی دندان را فراهم می‌کند که با یک مایع ضد عفونی کننده‌ی مخصوص تمیز می‌شوند. به منظور پر کردن کانال ریشه بطور مناسب ممکن است نیاز به عریض کردن این ناحیه با استفاده از ابزار مخصوصی باشد.
درمان التهاب لثه با اصلاح مواد ترمیمی دندان
دندانهای نامرتب یا روکش‌ها، بریج‌ها یا سایر مواد پرکننده دندان در صورتی که بطور نامناسب اجرا شده باشند، ممکن است باعث تحریک لثه‌ها شده و از بین بردن پلاک دندان را در طول مراقبت‌های روزانه‌ی دهان و دندان دشوارتر کند. اگر مشکلاتی در دندانها یا ترمیم‌های دندان در ورم لثه‌ها نقش داشته باشند، ممکن است دندان پزشک اقدام به اصلاح این مشکلات کند.
درمان التهاب لثه با شستشوی موضعی
روغن‌های ضروری یکی از اجزایی هستند که در برخی از انواع دهان‌شویه‌هایی بدون نسخه یافته شده و برای استفاده‌ی موضعی مناسب می‌باشند. بسیاری از روغن‌های مورد استفاده در دهان‌شویه‌ها یا روی یک مسواک می‌توانند تاثیر مستقیمی در کاهش التهاب و باکتری‌هایی داشته باشند که باعث تورم می‌شوند.
درمان التهاب لثه با لیزر درمانی
یک روش برای ترمیم ورم لثه‌ها خلاصی از عفونت و بستن پاکت‌های عفونی بین لثه و دندانها است. لیزر یک جایگزین با کمترین تهاجم برای جراحی لثه است. در این روش از یک لیزر دیجیتالی دندان به منظور از بین بردن باکتری‌های مضر و بافت‌های بیمار از پاکت لثه با عبور دادن نور لیزر از میان لثه و دندان استفاده می‌شود. در ابتدا از بی‌حسی موضعی به منظور از بین بردن هر گونه درد و ناراحتی احتمالی استفاده می‌شود. یک فیبر لیزر بسیار کوچک بین دندان و لثه قرار داده می‌شود و عفونت با حذف بافت‌های بیمار از بین می‌رود. سپس از یک جرم‌گیر اولتراسونیک و ابزار کوچکی جهت از بین بردن جرم از سطح ریشه‌ی دندانها استفاده می‌شود. در آخر انرژی نور لیزر مجدداً بین لثه و دندان تابانده می‌شود.
درمان التهاب لثه با تمیز کردن عمقی دندان ها
دندانپزشک پلاک دندان را از طریق یک روش تمیز کردن عمقی به نام جرم‌گیری و تسطیح ریشهبه منظور درمان لثههای متورم از بین می‌برد. جرم‌گیری به معنی تراشیدن جرم از بالا و زیر خط لثه است. تسطیح ریشه باعث از بین رفتن لکه‌های زبر روی دندان و ریشه که در آنجا میکروب جمع می‌شود، خواهد شد و به حذف باکتری‌هایی که در بیماری نقش دارند کمک می‌کند. در برخی موارد ممکن است از لیزر جهت از بین بردن پلاک و جرم دندان استفاده شود. این روش می‌تواند منجر به خونریزی، تورم و ناراحتی کمتری در مقایسه با روشهای سنتی تمیز کردن عمقی دندانها گردد.
پیشگیری از التهاب لثه
برخی اقدامات پیشگیرانه وجود دارند که می‌توانند به جلوگیری از ورم و التهاب لثه‌ها کمک کنند: مراقبت از دهان و دندان: پس از وعده‌های غذایی مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. هر شش ماه یک بار جهت معاینه و تمیز کردن دندانهای خود به دندانپزشک مراجعه نمایید. غذاهای بهتر بخورید: مراقب مواد غذایی مصرفی خود باشید تا از دریافت کلسیم، ویتامین ث و اسید فولیک کافی مطمئن شوید. پرهیز از تنباکو: توتون یا تنباکو بر روی بافت‌های نرم و حساس لثه‌ها تاثیر بسیار بدی می‌گذارد. آرامش: استرس باعث بالا رفتن کورتیزول می‌شود که احتمال التهاب در بدن از جمله در لثه‌ها را افزایش می‌دهد. نوشیدن مقدار زیاد آب: آب باکتری‌های خطرناک را از روی دندانها می‌شوید.بهترین راه پیشگیری از جینجیویت رعایت بهداشت دهان و دندان است. از یک رژیم غذایی سالم تبعیت کنید و برای معاینه به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید. دندان های خود را هر روز با خمیردندان حاوی فلوراید تمیز کنید.
داروهای التهاب لثه
گاهی برای درمان جینجیویت از دارودرمانی استفاده می شود. دهانشویه ضد باکتری حاوی کلرهگزیدین می تواند برای ضدعفونی دهان به کار می رود. آنتی بیوتیک های خوراکی نیز برای درمان التهاب لثه تجویز می شوند. دوکسی سیکلین، یک آنتی بیوتیک، می تواند مانع از آسیب به دندان توسط آنزیم ها شود.
درمان التهاب لثه با جراحی
جراحی فلاپ لثه روشی است که در آن قسمتی از لثه برداشته می شود تا پلاک حذف شود. سپس لثه در جای خود قرار می گیرد و بخیه می شود. پیوند استخوان و بافت زمانی استفاده می گردد که آسیب به فک و دندان بیش از حد باشد.
عوارض التهاب لثه
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها و موسسه ملی تحقیقات دندانپزشکی گزارش داده اند که بیماری های لثه با افزایش خطر ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی، سکته، و بیماری های ریوی در ارتباط هستند. در عین حال، ابتلا به بیماری لثه در زنان باردار خطر زایمان زودرس یا تولد نوزاد کم وزن را افزایش می دهد.
درمان خانگی التهاب لثه
می‌توانید با مالیدن پالپ گیاه آلوئه ورا به لثه‌ها، تورم لثه را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. بعد از اتمام کار، دهان را با آب خالص شستشو دهید.مقداری جوش شیرین را با آب گرم ترکیب کنید و بعد از مسواک زدن، لثههای خود را با این محلول ماساژ دهید. از این روش به مدت 6 تا 75 روز استفاده کنید و نه بیشتر. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه تاثیر بسیار زیادی در از بین بردن علائم بیماری التهاب لثه دارد. بهتر است از مواد غذایی دارای فیبر و ویتامین ث بیشتر استفاده کنید. برای نتیجه گرفتن از این مورد می‌توانید مواد حاوی فیبر از جمله هویج، بروکلی و انواع فلفل ها را برای چند دقیقه بجوید تا دندانهای شما تمیز شوند. عصاره گل رز را با آب تازه لیموترش مخلوط کنید و برای چند دقیقه این مخلوط را در دهان نگه دارید و سپس دور بریزید. این عمل حداقل روزی ۳ بار تکرار شود. ضماد تهیه شده از زنجبیل و نمک را روی قسمت های ملتهب بمالید. غرغره کردن با آب لیموی تازه و آب ولرم روزی ۲ بار علاوه بر از بین بردن بوی بد دهان، شدت ورم را نیز کاهش می دهد. برای تسکین فوری التهاب و خون ریزی با آب نمک غرغره کنید. اگر مقداری از روغن میخک را به پنبه ای آغشته کنید و آن را به منطقه ای از لثه که دچار درد و ناراحتی شده است بمالید ،به کاهش درد در آن ناحیه کمک زیادی خواهد کرد. همچنین می توانید خود گیاه میخک را در ناحیه ای که درد می کند قرار دهید. سپس آن را فشار دهید تا روغن آن خارج شود. می توانید این کار را برای مدت 30 دقیقه ادامه دهید تا درد کم شود. دم کرده نعناع، نوشیدنی آرام بخشی است که می تواند برای تسکین دردهای ناشی از ناراحتی های لثه به کار رود. برای این منظور می توانید یک قاشق غذاخوری برگ نعنای خشک را در یک فنجان آب جوش ریخته و آن را هم بزنید. سپس آن را در دهان ریخته و کمی نگه دارید. این کار باعث تسکین درد لثه می شود. درمان فوق العاده عالی عفونت لثه درخانه با نوشیدن یک لیوان آب کرن بری در روز از رشد باکتری‌ها در دهان جلوگیری کنید. البته توجه کنید که در این مورد باید حتما از آب کرن بری خالص و بدون افزودنی و شکر استفاده شود. ترکیب آب کرن بری با میوه‌های دیگر نیز تاثیر آن را کاهش داده و شما را به نتیجه مورد نظر نمی‌رساند.چند قطره روغن نعناع را در یک لیوان آب گرم بریزید و دهان خود را با این محلول شستشو دهید. می‌توانید از این درمانی خانگی ساده و بی دردسر هر روز استفاده کنید تا عفونت و تورم لثه کاهش بیابد.